Του Λαζάρου - Των Βαΐων

Το Σάββατο του Λαζάρου είναι μέρα λύπης και χαράς μαζί. Λύπης για το θάνατο του Λαζάρου, του φίλου του Χριστού και χαράς για την Ανάστασή του.
Τα παλιά τα χρόνια, το Σάββατο του Λαζάρου-που έκλειναν τα σχολεία και για τις διακοπές του Πάσχα-πολλά κορίτσια πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και έλεγαν-τραγουδούσαν τον «Λάζαρο».Πολλές φορές έπαιρναν μαζί τους κι ένα μικρό αγόρι, για «Λάζαρο».Στο τέλος οι νοικοκυρές τους έδιναν αβγά.
Το τραγούδι του Λαζάρου-που έλεγαν οι μεγαλύτερες κοπέλες- είναι ένα αφηγηματικό μοιρολόι και έχει τούτα τα λόγια: 

Την ημέρα την Τετάρτη

Κίνησε ο Χριστός, για νάρθει

Τότε η Μάρθα κι η Μαρία

Τότε κι όλη η Βηθανία.

Πες μας Λάζαρε τι είδες

Εις τον Άδη που επήγες

Είδα φόβους, είδα τρόμους

Είδα βάσανα και πόνους

Δώστε μου λίγο νεράκι

Να ξεπλύνω, το φαρμάκι

Της καρδιάς μου, των χειλέων

Και μη με ρωτάτε πλέον.

Ή

Δυο ημέρες τον φυλούσαν

κι άλλη μια τον προσκυνούσαν

την ημέρα την Τετάρτη

κίνησε ο Χριστός για νάρθει

και εβγήκε η Μαρία

έξω από τη Βηθανία

-Αν εδώ ήσουν, Χριστέ μου

δε θα πέθαιν' ο αδερφός μου

-Άντε, πίστευε Μαρία κι έλα πάμε

στα μνημεία

Εκεί ο Χριστός δακρύζει

φίλε αγαπητέ μου

τότε ο Λάζαρος σηκώθει

αναντρώθει, ‘πολυτρώθει

Λάζαρος λαζαρωμένος

και με το κερί ζωμένος

-Πες μας Λάζαρε τι είδες

εις τον Άδη που επήγες

-Είδα φόβους, είδα τρόμους

είδα βάσανα και πόνους.

Δώστε μου λίγο νεράκι

να ξεπλύνω το φαρμάκι

της καρδιάς και των χειλέων

και μη με ρωτάτε πλέον.

Η κουφή εβδομάδα τελειώνει με τη Κυριακή των Βαΐων. Οι πρωτοστέφανοι, δηλαδή, όσοι είχαν παντρευτεί εκείνη τη χρονιά, αναλαμβάνουν να κουβαλήσουν τα Βάγια στην εκκλησία. Τα βάγια συνήθως τα έφερναν από περιοχή κοντά στον Άγιο Δημήτρη οι κατωχορίτες ενώ οι πανωχορίτες από τις Μαράτζανες.

Μετά την εκκλησία ακολουθούσαν τα βαγιοκτυπήματα, ελαφρά χτυπήματα με τα βάγια λέγοντας:

«Βάγια, βάγια του Βαγιού ως την άλλη Κυριακή που θα ψήσουμε τ' αρνί».

Ή

Ήρθ' ο Λάζαρος, ήρθανε τα Βάϊα

Ήρθε η Κυριακή όπου τρών' τα ψάρια

Και την άλλη Κυριακή

Τρώνε το ψητό αρνί

Και την άλλη Κυριακή

Τρών το ψητό αρνί.

 

Οι νοικοκυρές μπαίνοντας στο σπίτι κρέμαγαν τα βάγια στο εικονοστάσι του σπιτιού και χρησιμοποιούσαν σε κάποια φαγητά τους όλο το χρόνο από ένα φύλλο δάφνης.

       

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΥΤΑΚΗΣ